Czyszczenie wentylacji i klimatyzacji przemysłowej

Zdecydowana większość z nas pracuje w obiektach użytku publicznego lub w pomieszczeniach stricte przemysłowych. Zgodnie z obowiązującym prawem muszą być one zaopatrzone w odpowiedni system klimatyzacji oraz wentylacji przemysłowej. Jest to podyktowane nie tylko kwestiami bezpieczeństwa, ale również wygodą i komfortem w życiu zawodowym. Jeśli zatem standardowo spędzamy około 1/3 doby w pracy, ważne jest aby przewody wentylacyjne oraz urządzania klimatyzujące powietrze były w odpowiednim stanie. Dlatego tak ważne jest ich regularne oraz specjalistyczne czyszczenie i konserwacja.

Na czym polega czyszczenie przewodów wentylacyjnych?

Jak wspomniano, czyszczenie przewodów wentylacyjnych powinno być oddane w ręce profesjonalnej firmy, która z jednej strony ma odpowiednie doświadczenie w tym zakresie, z drugiej, natomiast, dysponuje zapleczem technicznym. Należy zwrócić uwagę, że w przypadkach lokali przemysłowych, stosowanie domowych sposobów czyszczenia jest nie tylko nieskuteczne, ale również może prowadzić do awarii.

Wyspecjalizowana firma powinna rozpocząć swoje działania od zapoznania się z przewodami wentylacyjnymi, co jest nazywane inspekcją. Służą do tego odpowiednie roboty wyposażone w kamery przekazujące obraz z instalacji. Ma to istotne znaczenie, gdyż pozwala na zbadanie stanu przewodów, stopnia ich zanieczyszczenia oraz umożliwia wybór optymalnej metody czyszczenia. W niektórych przypadkach może okazać się konieczne również zmierzenie zawartości pyłu w powietrzu.

Metody czyszczenia przewodów wentylacyjnych

Wybór metody czyszczenia instalacji może nie być oczywisty. Częstokroć przewody, które wydają się zabrudzone w mniejszym stopniu, okazują się bardzo ciężkie do oczyszczenia, natomiast przewody, których stan pierwotnie wskazuje na duże zanieczyszczenie, mogą być jedynie powierzchnie brudne. Sposób konserwacji wentylacji implikuje również wybór odpowiednich urządzeń. Generalnie wymienić można:

Czyszczenie przewodów wentylacyjnych metodą suchą
Czyszczenie przewodów wentylacyjnych metodą mokrą

Pierwsza z nich wydaje się być najmniej inwazyjna. Polega ona na szczotkowaniu przewodów odpowiednio przystosowanym tworzywem, następnie wydmuchiwaniu zanieczyszczeń przy użyciu sprężonego powietrza, a w końcowej fazie na zasysaniu odklejonych substancji za pomocą odkurzacza przemysłowego o odpowiedniej mocy. Ważne jest, aby czynności te były wykonane dokładnie. Pozostawienie zanieczyszczeń w przewodach spowoduje ich przemieszczanie się oraz przedostanie do pomieszczeń, a w konsekwencji do organizmu osób, które z nich korzystają.

Inaczej sytuacja będzie jednak wyglądała, jeśli mamy do czynienia z większymi zanieczyszczeniami, z którymi szczotka i powietrze pod ciśnieniem nie dadzą sobie rady. Taki stan rzeczy można zastać głównie w miejscach, w których wentylacja długo nie była czyszczona lub w zakładach przemysłowych, gdzie praca generuje duże zapylenie. Wtedy konieczne staje się skorzystanie z tak zwanej mokrej metody czyszczenia, która wiąże się bezpośrednio z użyciem środków chemicznych i wody. Również, posiadanie odpowiedniego zaplecza technicznego jest bardzo ważne. Na uwagę zasługuje technologia LIFA AIR fińskiej firmy, która pierwotnie zajmowała się urządzeniami filtrującymi pomieszczenia użytku domowego. Z czasem jednak, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku, rozpoczęła ona produkcję maszyn przeznaczonych do większych powierzchni oraz o znacznym zapyleniu. Jest to możliwe dzięki innowacyjnej metodzie filtrowania 3G. Mechanizm dokładnego oczyszczania powietrza zakłada obecność filtra wstępnego, lampy ultrafioletowej, filtra elektrostatycznego oraz węgla aktywnego. Przyjmuje się, że filtr ten usuwa około 99% zanieczyszczeń. Pierwotnie, technologia ta znalazła zastosowanie głównie w warunkach domowych, jednak sukcesywnie jest ona implementowana również do warunków przemysłowych.

Inny system, na który warto zwrócić uwagę, to ROTOBRUSH. Zapoznając się z nim można uznać, że właściwie jest to system urządzeń służących do sprawnego czyszczenia przewodów wentylacyjnych. To amerykańskie rozwiązanie łączy ze sobą odpowiedniej grubości szczotki z odciągiem gwarantującym pozbycie się właściwie wszystkich zanieczyszczeń. Jeśli zastosujemy do tego odpowiednią chemię, możemy być spokojni o to, że ciągi wentylacyjne będą czyste. Najpotężniejszy system w ofercie ROTOBRUSH to BrushBest. Zbudowany jest on właściwie z pięciu silników, z czego cztery odpowiedzialne są za zasysanie zanieczyszczeń, a jeden za napędzanie szczotki rozpędzonej nawet do 450 obrotów na minutę.

System ten rekomendowany jest głównie do wielkopowierzchniowych budynków, takich jak: szpitale, kliniki, hale czy budynki użyteczności publicznej.

Jak często dokonywać czyszczenia kanałów wentylacyjnych?

Prawo nie określa w dokładny sposób interwału czasowego, który powinien być tu zastosowany. Zapewne, jednym z najważniejszych oznak wskazujących na konieczność dokonania czynności czyszczących jest zmniejszony przepływ powietrza czy nieprzyjemny zapach. Pamiętać należy o tym, że przepisy BHP formułują generalne zasady zapewnienia pracownikom odpowiednich warunków pracy, które są bezpieczne dla ich życia i zdrowia. Przyjmuje się, że okres inspekcyjny powinien być uzależniony również od miejsca przeznaczenia. Oczywistym wydaje się być, że w takich obiektach, jak szpitale czy kliniki, przegląd powinien być dokonywany możliwie często (co około pół roku). Praktyka przyjmuje, że wspomniana inspekcja powinna mieć miejsce nie rzadziej niż co 2 lata, a standardem jest wykonywanie jej co roku. Przemawiają za tym również wymagania stawiane przez normy PN-EN15780:2011, mające zastosowanie zarówno do ciągów wentylacyjnych, jak i klimatyzacyjnych.

Klimatyzacja przemysłowa

Klimatyzacja przemysłowa w budowie istotnie przypomina ciągi wentylacyjne. Należy zwrócić uwagę, że współcześnie słowo „klimatyzacja” odnosi się nie tylko do zespołu urządzeń chłodzących powietrze, ale również do ogrzewających wnętrza. Nie jest to już zatem instalacja używana jedynie sezonowo, ale można z niej korzystać przez cały rok. Podobnie jak wentylacja, jej czyszczenie jest bardzo ważne. Przemawiają za tym nie tylko względy stricte zdrowotne, ale również estetyka pracy (nieprzyjemny zapach, zawilgocenie pomieszczeń itp.). Z uwagi na nieco bardziej rozbudowany mechanizm budowy klimatyzacji przemysłowej, należy pamiętać o kilku dodatkowych czynnościach, takich jak: czyszczenie oraz wymiana filtra klimatyzacji, użycie środka grzybobójczego, stałe serwisowanie urządzeń odpowiedzialnych za sterowanie klimatyzacją. Niezbędnymi są:

sprawdzanie temperatury w parowniku oraz przepływu medium chłodzącego,
sprawdzanie zużycia oleju w sprężarkach, łożysk oraz kierunku obrotów wentylatorów,
sprawdzanie szczelności urządzenia i instalacji z czynnikiem chłodzącym oraz jego ciśnienia,
sprawdzanie stanu kompletności oraz czystości filtrów.

Spośród wielu znanych sposobów czyszczenia układu klimatyzacji, jak na przykład ultradźwięki czy metoda chemiczna, ta druga wydaje się być najbardziej popularna i skuteczna w przypadku instalacji przemysłowych o dużych rozmiarach. Podobnie jak przewody wentylacyjne, stosuje się tu także wyspecjalizowane urządzenia.

Konsekwencje braku dbałości o czystość przewodów wentylacyjnych oraz klimatyzacji

Oczywistym jest, że brak dbałości o czystość czy też poprawne działanie wspomnianych instalacji może być zgubne dla zdrowia osób przebywających w takowym środowisku. Drobnoustroje, grzyby oraz liczne bakterie niewidoczne „gołym okiem” unoszą się w powietrzu, które jest wdychane i które osiada właściwie na wszystkich przedmiotach. Może to skutkować chorobami układu oddechowego, chorobami skórnymi- a w przypadku rzeczy- zawilgoceniem, zepsuciem czy pojawieniem się grzybów oraz pleśni. Należy również wspomnieć o przepisach Kodeksu pracy oraz BHP, w myśl których każdy pracodawca ma zagwarantować swoim pracownikom odpowiednie środowisko pracy.

Reasumując należy uznać, że dbanie o czystość przewodów wentylacyjnych oraz urządzeń klimatyzujących jest bardzo ważne. Brak odpowiedniej obsługi serwisowej oraz niezastosowanie właściwych części zamiennych negatywnie wpłynie zarówno na ich działanie, jak i samopoczucie ludzi, którzy funkcjonują w przestrzeniach, do których opisywane instalacje są doprowadzane. Należy pamiętać, że zlecając usługi serwisowe w tym zakresie nie wolno kierować się oszczędnością, a doświadczeniem i dbałością o szczegóły.